در جلسه علنی مجلس مطرح شد؛
مطهری: متولی اجرای قانون منع به‌کارگیری واژگان بیگانه، وزارت ارشاد است/ جنتی: اشکال وارد است اما ما یک دستگاه انتظامی در اختیار نداریم که اخطار دهیم
سؤال علی مطهری نماینده مردم تهران از وزیر ارشاد، در دستور کار صبح امروز مجلس قرار داشت. مطهری در جریان طرح این سؤال تأکید کرد که «در استفاده از عناوین بیگانه در کالاهای داخلی نظارتی نیست»، و جنتی در پاسخ پذیرفت که «دفاع از زبان فارسی وظیفه قانونی و ملی» وزارت ارشاد است و به تشریح اقدامات این وزارتخانه در این زمینه پرداخت.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، در جلسه امروز -سه‌شنبه 26 آبان‌ماه- علنی مجلس در سؤال خود از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: سؤال من درباره علت سهل‌انگاری وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی در اجرای قانون ممنوعیت به‌کارگیری اصطلاحات و عناوین بیگانه مصوب سال 1375 است.
مطهری: ممکن است بگویید بخشی از قانون از دست وزارت ارشاد خارج است، اما ماده 17 آیین‌نامه اجرایی این قانون، تکلیف این موضوع را روشن کرده و متولی اجرای این قانون را وزارت ارشاد قرار داده است
وی افزود: در چند سال اخیر شاهد بودیم که به‌کارگیری عناوین انگلیسی و لاتین در نام‌گذاری فروشگاه‌ها، غذاخوری‌ها و مهمان‌پذیرها و شرکت‌ها و همین‌طور کالاهای تولیدی افزایش چشمگیر پیدا کرده و اصالت فرهنگی و هویت جامعه اسلامی ما را مخدوش کرده است.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح کرد: اسامی مانند سون برای ماست، بیبی‌شاپ، بادی، مسترپیچ، جین اسپرت، استاپ برگر و هات برای غذاخوری‌ها به وفور دیده می‌شود. همین‌طور کلمه سیل (sale) به جای حراج و فروش فوق‌العاده و کلمه آف (off) برای تخفیف به کار می‌رود، با حروف بزرگ این کلمات پشت در مغازه‌ها زده می‌شود و هیچ‌گونه نظارتی برای این موضوع وجود ندارد.
مطهری تصریح کرد: معمولا کلمات انگلیسی و فارسی در بسته‌‌بندی کالاهای تولید داخل بر کلمات فارسی غلبه دارند و کلمه فارسی نیز به صورت ریز آورده می‌شوند به گونه‌ای که انسان نمی‌فهمد این کالا مربوط به داخل کشور است یا خارج؛ گویی خجالت می‌کشند کلمه فارسی را درشت و واضح بنویسند. اینگونه موارد، مخالف صریح قانون ممنوعیت به‌کارگیری اسامی و عناوین بیگانه است.
مطهری همچنین خاطرنشان کرد: تبصره 5 این قانون می‌گوید کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و اماکن تولیدی و خدمات و تجاری موظف هستند ظرف مدت 2 سال از ابلاغ این قانون، اسامی تولیدات و ظرف مدت یک سال اسامی اماکن خود را به نام‌ها و واژه‌های غیربیگانه برگردانند.
وی تأکید کرد: تبصره 6 نیز می‌گوید چاپ‌خانه‌ها، مراکز نشر روزنامه‌ها و سایر مطبوعات مکلف به رعایت این قانون هستند و در صورت تخلف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف است مطابق تبصره 8 همین قانون با آنها رفتار کند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در همین رابطه اضافه کرد: تبصره 8 این قانون می‌گوید که تولید و توزیع‌کنندگان کالاها و صاحبان مراکز کسب در صورت تخلف از این قانون به مجازات‌هایی محکوم خواهند شد.
مطهری ادامه داد: ممکن است بگویید پس بخشی از قانون از دست وزارت ارشاد خارج است، اما ماده 17 آیین‌نامه اجرایی این قانون، تکلیف این موضوع را روشن کرده است و می‌گوید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیروی انتظامی موظف هستند با اختصاص واحد متناسب برای اجرای قانون و این آیین‌نامه اقدام نمایند یعنی متولی اجرای این قانون را وزارت ارشاد قرار داده است.
این نماینده همچنین تأکید کرد: آیین‌نامه اجرایی از سال 75 موجود است و متولی اجرای آن وزارت ارشاد است ولی نگاهی به تابلوهای فروشگاه‌ها، شرکت‌ها، غذاخوری‌ها و اماکن عمومی خصوصا در شهرهای بزرگ نشان می‌دهد که اسامی و عناوین انگلیسی و عناوین فارسی با حروف انگلیسی در سال‌های اخیر رو افزایش بوده و اگر اقدامی در اجرای این قانون صورت گرفته کاهش این پدیده محسوس نبوده به گونه‌ای که به نظر می‌رسد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اجرای قانون سهل‌انگار کرده است.
در همین زمینه مطهری فیلمی را در جلسه علنی بهارستان به نمایش گذاشت که تصاویر همین عناوین خارجی را به تصویر کشیده بود.
جنتی: دفاع از زبان فارسی وظیفه قانونی و ملی ماست
در ادامه جلسه علنی امروز مجلس، علی جنتی در پاسخ به سؤال مطهری اظهار کرد: دفاع از زبان فارسی وظیفه قانونی و ملی ماست. همانطور که در قانون آمده است دستگاه‌های مختلفی از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد، وزارت صنعت و معدن، سازمان استاندارد، اتحادیه‌های صنفی، وزارت کشور و نیروی انتظامی در این‌خصوص دارای وظایفی هستند. ما در وزارت ارشاد در این مورد کارهایی را انجام دادیم. برای مثال تشکیل ستاد اجرای قانون ممنوعیت به‌کارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه در وزارتخانه و استانها، تدوین قانون تبلیغات، راه‌اندازی بخش درست‌نویسی در جشنواره مطبوعات را می‌توان نام برد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید کرد از ابتدای سال 92 تا شهریور 93 تعداد 2 هزار و 569 واحد صنفی رصد شده‌اند که به 915 واحد اخطار داده شده و 82 مورد آن اصلاح شده و هزار و 374 مورد به پلیس اماکن ارجاع شده است. ضمناً اجرای قانون وزارت فرهنگ و ارشاد به تنهایی ضمانت اجرایی ندارد.
وی افزود: از زمان تشکیل دولت یازدهم از همه دستگاه‌هایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند همانند شهرداری، صداوسیما، فرهنگستان زبان و ادب فارسی دعوت به عمل آمده و بقیه دستگاه‌هایی که در این زمینه مسئولیت داشته‌اند درخواست همکاری شده است.
عضو کابینه دولت یازدهم با اشاره به اینکه «با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری جلسه‌ای برای حل این مشکلات تشکیل شد»، ادامه داد: در این جلسه وزیر آموزش و پرورش، علوم، کشور، صنعت و معدن و تجارت، حدادعادل نماینده رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سالک رئیس کمیسیون فرهنگی، سازمان ثبت اسناد شرکت داشته و اشکالات آن برای آنها بیان شد.
جنتی: ما یک وظیفه‌ای داریم که براساس آن در زمینه‌های مختلف برای مقابله با استفاده از اسامی بیگانه باید تلاش کنیم. ما 549 واحد را رصد کرده‌ایم و به دو هزار و 928 واحد که اسامی‌شان مغایر زبان فارسی بوده از طریق نیروی انتظامی تذکر داده‌ایم. 4 هزار و 100 واژه را از فرهنگستان استعلام کردیم تا واژه‌های معادل برای آن طراحی کنند تا به متقاضیان تغییر اسامی ارائه دهیم
جنتی با بیان اینکه «برای داشتن ضمانت اجرایی، اصلاحیه‌ای به دولت داده شده است»، اظهار کرد: این اصلاحیه در کمیسیون فرهنگی دولت تصویب شده تا الزام اجرایی برای همه دستگاه‌ها ایجاد کند.
وی با بیان اینکه «سامانه‌ای برای عدم استفاده از اصطلاحات و عناوین بیگانه طراحی شده است»، افزود: در این سامانه از نظارت مردمی استفاده می‌شود تا کالاها و فروشگاه‌هایی که از اسامی خارجی استفاده می‌کنند به اطلاع مسئولان برسد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه «در حوزه مطبوعات بسته حمایتی تصویب شده در سال 93 برخی از امتیازات براساس محتوا به نشریات داده شده است»، افزود: نشریات و خبرگزاری‌هایی که اقتصاد مقاومتی، ترویج زبان و ادبیات فارسی، فرهنگ ایرانی و عقاید اسلامی و قرآنی را رعایت کنند مشمول این بسته حمایتی می‌شوند.
جنتی با بیان اینکه «در طرح رتبه‌بندی روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها که برای اولین بار اجرا می‌شود یکی از شاخص‌ها پرهیز از استفاده واژگان بیگانه است»، ادامه داد: نشریات، روزنامه‌ها و خبرگزاری‌هایی که کمتر از واژگان و اصطلاحات بیگانه استفاده کرده‌اند، می‌توانند رتبه بهتری احراز کنند.
وزیر فرهنگ در ادامه همکاری با فرهنگستان زبان و ادب فارسی به منظور معرفی سالانه یک روزنامه سراسری استانی و خبرگزاری با عنوان رعایت کننده‌ترین رسانه در زمینه زبان فارسی را از دیگر اقدامات وزارتخانه متبوعش اعلام کرد.
وی خاطرنشان کرد: آنچه مهم است ما یک وظیفه‌ای داریم که بر اساس آن در زمینه‌های مختلف برای مقابله با استفاده از اسامی بیگانه باید تلاش کنیم و ما 549 واحد را رصد کرده‌ایم و به دو هزار و 928 واحد که اسامی‌شان مغایر زبان فارسی بوده از طریق نیروی انتظامی تذکر داده‌ایم. ما 4 هزار و 100 واژه را از فرهنگستان استعلام کردیم تا واژه‌های معادل برای آن طراحی کنند تا به متقاضیان تغییر اسامی ارائه دهیم.
جنتی در ادامه پس از اظهارات علی مطهری نماینده مردم تهران گفت: مواردی که آقای مطهری اشاره کردند و نارسایی‌هایی که در خیابان‌ها و فروشگاه‌ها می‌بینیم، همه را قبول داریم و اشکال وارد است اما قانون هم همه را موظف کرده و کلیه دستگاه‌های دولتی و نهادهای عمومی در قانون موظف به رعایت زبان فارسی هستند. متأسفانه امروز در بسیاری از مکاتبات اداری و مکالمات ما، زبان فارسی رعایت نمی‌شود و این اشکال، اشکال واردی است اما باید ببینیم برای رفع آن چه باید کرد؟
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: ما یک وظیفه براساس قانون به عنوان وزارت فرهنگ به منظور تشکیل جلسه و ارائه اخطار به نهادهای دیگر داشتیم که انجام داده‌ایم و همچنین در لایحه تبلیغاتی که قرار است از سوی دولت به مجلس مطرح شود بخشی را به تأکید بر استفاده از زبان فارسی اختصاص داده‌ایم. ما یک دستگاه انتظامی در اختیار نداریم که به اتحادیه‌های صنفی و شهرداری‌ها و ثبت شرکت‌ها اخطار دهیم.
جنتی در پایان به استفاده از زبان فارسی در اظهارات خودش اشاره کرد و گفت: من در مصاحبه‌هایم هیچگاه از زبان فرنگی استفاده نکرده‌ام و مقید به رعایت زبان فارسی هستم.
وی همچنین از فعالیت 85 نمایندگی ادبی در کشورهای خارجی به منظور گسترش زبان فارسی خبر داد و گفت: امیدواریم نهادهای عمومی همکاری‌هایشان را برای گسترش استفاده از زبان فارسی در داخل کشور هم افزایش دهند.
در نهایت مطهری پس از توضیحات وزیر ارشاد گفت: از توضیحات وزیر قانع نشدم ولی چون آقای جنتی دو کارت زرد از مجلس گرفته است، ناچارم بگویم قانع شدم.
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها (۱۲۹)؛
سلولهای بنیادی چه قابلیتی دارند؟
دایرةالمعارف دانشبنیانها (۱۲۸)؛
